ΕΝΑ ΑΣΤΕΡΙ ΠΕΘΑΙΝΕΙ

Ένα αστέρι πεθαίνει
Μαύρες τρύπες, κόκκινοι γίγαντες και άσπροι νάνοι

Πώς γεννιέται και πότε πεθαίνει ένα αστέρι;
Τι είναι οι μαύρες τρύπες και τι σχέση έχουν με τις λευκές τρύπες;
Πότε οι κόκκινοι γίγαντες γίνονται άσπροι νάνοι;
Ποιοι νόμοι καθορίζουν τη συμπεριφορά της ύλης στο εσωτερικό μιας μαύρης τρύπας;
Μήπως στο σύμπαν υπάρχει μια σειρά από μαύρες τρύπες κλεισμένες η μία μέσα στην άλλη;
Μήπως ολόκληρος ο Κόσμος μας είναι μια περιοχή κρυμμένη στο βάθος μιας μαύρης τρύπας;

Ο Ζαν Πιερ Λουμινέ, μας προσφέρει ένα περιεκτικό έργο για τη γένεση, τη ζωή και το θάνατο των αστέρων. Κυρίως, εστιάζει στην ιστορία της μαύρης τρύπας. Μας παρασύρει σε έναν χωρόχρονο όπου οι δυνάμεις της βαρύτητας αποκαλύπτουν την ισχύ τους υποτάσσοντας τα πάντα στις ηγεμονικές «ιδιομορφίες» τους.

Η μαύρη τρύπα εμφανίζεται στο προσκήνιο της αστρικής εξέλιξης ως ο υπέρτατος θρίαμβος της βαρύτητας και του ρυθμιστικού της ρόλου στη ζωή ενός αστέρα. Ακολουθώντας βήμα προς βήμα τον κοσμικό χρονογράφο μας, βιώνουμε έναν ισχυρό κλυδωνισμό στα θεμέλια της αντίληψής μας για τον χώρο και τον χρόνο. Η εννοιολογική σύλληψη της μαύρης τρύπας αποτελεί ένα από τα τολμηρότερα διανοητικά εγχειρήματα των νεότερων χρόνων. Στο τέλος του ταξιδιού η μαύρη τρύπα δεν φαίνεται πλέον τόσο μυστηριώδης - η αλλαγή στο κοσμοείδωλό μας έχει συντελεστεί.

Ο Λουμινέ είναι ένας ευρηματικός εκλαϊκευτής και μας αποκαλύπτει με ακρίβεια το πεπρωμένο των αστέρων. Ωστόσο, μας προειδοποιεί ότι -σε πείσμα των πλέον πρόσφατων επιστημονικών γνώσεων- ο όρος μαύρη τρύπα αποτελεί, ίσως, μια πολυτελή μεταμφίεση της άγνοιάς μας.

Μέσα στο σύμπαν υπάρχουν αστέρες που δεν μπορούμε να «δούμε», όμως αφήνουν πίσω τους ίχνη μιας ασύλληπτης κοσμικής δραστηριότητας: καταβροχθίζουν την ύλη που τους περιβάλλει και από αστρικά κουφάρια μεταμορφώνονται σε κάθε άλλο παρά «νεκρά» κοσμικά σώματα. Είναι κόσμοι κλειστοί, ολότελα αποκομμένοι από τον δικό μας - διανοίγονται σε απύθμενα βάραθρα όπου μέσα τους συνθλίβεται αδυσώπητα κάθε σώμα και ύλη: ορθάνοιχτες πύλες του παράδοξου και του τρόμου, ντυμένες στο έρεβος του κοσμικού μεγαλείου τους.

Κι όμως, αυτό το τρομαχτικό σενάριο έχει γίνει απόλυτα κατανοητό στο ευρύ κοινό που φαίνεται να το διασκεδάζει: οι μαύρες τρύπες έγιναν οι κεντρικοί ήρωες σε διηγήματα επιστημονικής φαντασίας, σε σειρές κινουμένων σχεδίων και σε «ταινίες καταστροφής».

Λίγα λόγια για τον συγγραφέα

Ο καθηγητής Ζαν Πιερ Λουμινέ είναι εξειδικευμένος ερευνητής (στις μαύρες τρύπες) στο Εθνικό Κέντρο Επιστημονικής Έρευνας (CNRS) της Γαλλίας, και αστρονόμος στο Αστεροσκοπείο Meudon. Το έργο του στη σχετικιστική αστροφυσική και την κοσμολογία αναγνωρίστηκε και βραβεύτηκε τόσο από το CNRS όσο και από την Αστρονομική Εταιρεία της Γαλλίας. Εκτός από δοκίμια γράφει ποίηση και κινηματογραφικά σενάρια σχετικά με τις προσωπικότητες της επιστήμης.